Türkiye’deki antik kentte bir küp altın bulundu!

ABD’deki Michigan Ãœniversitesi’ne baÄŸlı bilim insanlarının liderliÄŸini yürüttüğü araÅŸtırma ekibi, Sinop Ãœniversitesi’yle iÅŸbirliÄŸi yaptı ve antik kentteki kazı çalışmalarını Notion Arkeoloji Projesi adıyla yürütüyor.

Kültür Bakanlığı izniyle 2022’de baÅŸlayan çalışmalar kapsamında daha önce antik dönemlere ait çömlek parçaları gibi eserler çıkarılmıştı. 

Michigan Ãœniversitesi dün (2 AÄŸustos) yaptığı açıklamada, AhameniÅŸ veya Pers Ä°mparatorluÄŸu döneminden kalma altınlarla dolu bir çömlek bulunduÄŸunu duyurdu. Ä°zmir’in Menderes ilçesi sınırlarındaki Notion’daki çömleÄŸin, Temmuz 2023’te çıkarıldığı belirtildi.

MİLATTAN ÖNCE 5. YÜZYILIN SONLARINA AİT

Antik kentte yer alan bir evdeki odanın köşesinde bulunan altın sikkelerin, MÖ 5. yüzyılın sonlarına ait olduğu düşünülüyor. Arkeologlar edindikleri diğer bulgulara dayanarak bu tarihe işaret ediyor.

Persler, dareikos denen altın sikkeleri 6. yüzyılın sonundan, Büyük Ä°skender tarafından fethedildikleri MÖ 334’e kadar basıyordu. 

Bu tarihten sonra İskender ve onu takip eden hükümdarlar, altın paraları eritip kendi yüzlerini taşıyan sikkeler üretmeye başladı. Bu nedenle dareikos örneklerine çok nadir rastlanıyor. 

Arkeologlar bulunan sikkelerin, Manisa’nın Salihli ilçesi sınırlarında yer alan Sardis Antik Kenti’nde basıldığını tahmin ediyor.

Dareikosun temel kullanım alanlarından birinin paralı askerlere ödeme yapmak olduÄŸunu düşünen araÅŸtırmacılar, Notion’da bulunan gömünün de böyle bir amacı olabileceÄŸini söylüyor. 

ALTINLARIN YERİNDEN ALINMAMASI BİR FELAKETİN YAŞANMIŞ OLDUĞUNU GÖSTERİYOR

Araştırmacılar tek bir dareikosun, bir askerin bir aylık maaşı olduğunu ifade ediyor.

Notion Arkeoloji Projesi Direktörü Dr. Christopher Ratté altın dolu çömleğin yerinden alınmamasının bir felakete işaret ettiği görüşünde. 

Arkeolog, “Hiç kimse bir sikke yığınını, özellikle de deÄŸerli metal sikkeleri, geri alma niyeti olmadan gömmez” diyerek ekliyor: 

Dolayısıyla böyle bir hazinenin korunmasını ancak çok vahim bir talihsizlik açıklayabilir.

Dr. Ratté, çalışmalarda bir küp altın bulmayı beklemediklerini de ekliyor. 

Oxford Ãœnivesitesi’nden arkeolog Andrew Meadows, bildiÄŸi kadarıyla Anadolu’da bu türden baÅŸka bir definenin bulunmadığını söylüyor. Meadows yer almadığı araÅŸtırma hakkında “Bu çok büyük önem taşıyan bir bulgu” diyor: 

ÇOK VAHİM BİR SAVAŞIN KALINTISI OLABİLİR

Definenin arkeolojik bağlamı, Ahameniş altın sikkelerinin kronolojisini hassas bir şekilde belirlememizi sağlayacak.

Notion, MÖ 6. yüzyılda AhameniÅŸ Ä°mparatorluÄŸu’nun yönetimindeydi. MÖ 5. yüzyılın baÅŸlarında bir süreliÄŸine Perslerden ayrılan bölge, MÖ 4. yüzyılda tekrar AhameniÅŸ topraklarına katılmıştı. 

Paches adlı Atinalı bir general, MÖ 427’de Pers yanlısı paralı askerlerden oluÅŸan bir birliÄŸe saldırarak onları öldürmüştü. Atina Uygarlığı’nın eline geçen Notion’daki Pers yanlıları sürülmüştü. 

Dr. Ratte bu olayın veya Atina ve Sparta arasında yapılan Peloponez Savaşı’nın (MÖ 431 – MÖ 404) Notion’da bulunan gömüyle alakalı olabileceÄŸini söylüyor. 

Ancak altınların bu olaylarla hiçbir ilgisi olmayabileceğini de ekliyor. 

Arkeologlar bölgedeki çalışmalarına devam ederken, altın sikkeler Ä°zmir’deki Efes Müzesi’nde tutuluyor.