Doğa yürüyüşleri sırasında yapılan gözlemler ışığında doğanın taklit edilmesi anlamına gelen biyomimikri çalışmalarıyla farklı ürünler tasarlanıyor. Doğadan ilham alınarak hayata geçirilen bu tasarımlarda ağaçların, bitkilerin ve hayvanların izleri görülüyor.
Orta DoÄŸu Teknik Ãœniversitesi (ODTÃœ) Mimarlık Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölümü ikinci sınıf öğrencileri de bu yaklaşımdan yola çıkarak DoÄŸa Koruma Merkezi (DKM) desteÄŸiyle geçen ÅŸubat ayı sonunda ODTÃœ Yalıncak Ormanı’nda gerçekleÅŸtirdikleri doÄŸa yürüyüşünü kapsayan 7 haftalık süreçte, biyomimikri eskiz analiz yöntemini benimseyen sürdürülebilir ve çevre dostu aydınlatma ürünü tasarımları geliÅŸtirdi.
Tasarım sürecine ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağla Doğan, hem iç hem dış mekanda aynı anda kullanılabilen aydınlatma ürünlerinde biyomimikri yaklaşımını temel alarak doğadan esinlenen, doğadan öğrenen tasarım yaklaşımının benimsendiğini söyledi.
“ÖĞRENCÄ°LER DOÄžA YÃœRÃœYÜŞLE Ä°LHAM KAYNAKLARINI ZENGÄ°NLEÅžTÄ°RDÄ°”
Projelerde en az ikisi aydınlatma iÅŸlevi görecek ÅŸekilde minimum 3 birim kullanıldığını belirten DoÄŸan, “DoÄŸadan öğrenen tasarım yaklaşımıyla geliÅŸtirilen eÄŸitim projemizde öğrencilerimiz biyomimikri stratejilerinden faydalandı ve ilham kaynaklarını araÅŸtırdılar. Bu süreci desteklemek amacıyla DKM’nin desteÄŸi ve doÄŸa rehberlerinin de katkılarıyla bir doÄŸa yürüyüşü gerçekleÅŸtirdik. Bu yürüyüş, biyomimikri stratejilerinin daha iyi anlaşılmasını saÄŸladı ve aynı zamanda da bu ilham kaynaklarının analizini zenginleÅŸtirdi.” dedi.
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gülay Hasdoğan, endüstriyel tasarım bölümü olarak doğaya ve çevreye zarar vermeden insanların ihtiyaçlarını karşılayan ve yaşamlarını kolaylaştıran ürünler geliştirilmesine odaklandıklarını ifade etti.
Hasdoğan, öğrencilerden doğadan esinlenerek, doğanın prensiplerini anlayacak projeler tasarlamalarını, bunu yaparken de kullandıkları malzemelerin doğaya zarar vermemesini istediklerini kaydetti.
TASARLANAN AYDINLATMA ÃœRÃœNLERÄ°
Katıldığı doÄŸa yürüyüşü sonrası aldığı ilhamla grubuyla birlikte “Flame” ismini verdiklerini bir aydınlatma ürünü tasarlayan ODTÃœ Endüstriyel Tasarım Bölümü 2. sınıf öğrencisi Nevra Bahar Hasgüvenç, projesini şöyle anlattı:
“DoÄŸanın içinde barındırdığı bütünlük, uyum, harmoni gibi özellikleri kendi projemizin içerisine aktarma fırsatı bulduk. Flame, ilhamını ateÅŸin dansından alan 3 parçalı modüler bir aydınlatma ünitesi. Alevin doÄŸal hareketi bizim projemizin fonksiyonel ve estetik temelini oluÅŸturuyor. Küçük parça üzerinde var olan kaydırmalı dokunmatik bir ekran sayesinde parçamız doÄŸada var olan birbirine dönüşme prensibini ışığın dönüşümüyle yansıtabiliyor ve bu ÅŸekilde hem metaforik hem de fiziksel anlamda bu dönüşümü deneyimleyebiliyoruz. Enerji verimliliÄŸi açısından LED teknolojiyi kullanmaya çalıştık. EÄŸer kendi kazanımlarımdan yola çıkarak projemizi de özetleyecek ÅŸekilde bir cümle kuracak olursam, ileride herhangi bir ÅŸekilde fikren bir karanlık içerisine düşersem doÄŸanın ışığını kendime fener ve rehber edineceÄŸimi söyleyebilirim.”
Grup arkadaÅŸlarıyla birlikte hayata geçirdiÄŸi “Liorby” isimli aydınlatma projesinde yusufçuk böceÄŸinin kanatlarından ve kamp ateÅŸinden esinlenerek yola çıktıklarına, tasarımda kullandıkları materyallerin seçiminde de olabildiÄŸince çevre dostu ürünler tercih ettiklerine dikkati çeken Mehmet Kala, hem el feneri hem acil durum ışığı ÅŸeklinde kullanılabilen tasarımın, farklı modları sayesinde yabani hayvan ve böceklerin ilgisini çekmeden aydınlatma saÄŸladığından bahsetti.
Grubuyla birlikte “Maskhue” ismini verdikleri minimal bir aydınlatma ürünü dizayn eden Ä°rem Kocaarık, “Lambaya baktığınızda tasarım sürecimizde doÄŸadan ilham aldığımız kaynakları görebilirsiniz. ÖrneÄŸin, sırtındaki aydınlatma elemanları tırtılın boÄŸumlarından ilham alınmış ve çalışma aydınlatmasının baÅŸlığı da bukalemunun oynayan gözünden ilham alındı. Lamba hem iç mekanda hem dış mekanda kullanılabiliyor. Yaptığımız çalışmalarda sürdürülebilirliÄŸe önem veriyor, malzeme seçimlerinde ve enerji kaynağında buna dikkat ediyoruz. Düşük enerjiyle yüksek verimli tasarımlar ortaya koymaya çalışıyoruz.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.