Bilim insanları 100 yaşına kadar yaşamanın sırrını açıkladı. Sağlıklı yaşam sürmenin 80 yaşından sonra bile etkili olduğu ortaya kondu.
Düzenli egzersiz yapmak, sebze ve meyve içeren sağlıklı bir beslenme biçimini sürdürmek, alkolle sigara tüketimine dikkat etmek gibi faktörlerin yaşamı uzattığı biliniyor. Bunların yanı sıra genetik faktörler de en azından bir dereceye kadar yaşam süresini belirliyor.
Öte yandan bu alanda yapılan çalışmalar çoğunlukla en fazla 60 yaşındaki kişilere dair analizler içeriyor ve hayatın daha ileriki döneminde yaşam tarzının nasıl bir rol oynadığı pek bilinmiyor.
Çinli araÅŸtırmacılar bu eksikliÄŸi giderme amacıyla 80 yaÅŸ ve üstüne odaklanan bir çalışma yürüttü. Bulgularını, “JAMA Network Open” adlı hakemli dergide yayımlanan makaleyle açıklayan ekip, 100 yaşına kadar yaÅŸamanın arkasındaki faktörleri inceledi.
AraÅŸtırmacılar, 1998’den beri 80 yaÅŸ ve üstündeki kiÅŸilerin saÄŸlık bilgilerini derleyen Çin Boylamsal SaÄŸlıklı Uzun Ömür AraÅŸtırması’nın kapsamlı veri tabanından yararlandı.
Çalışma kapsamında 100 yaşını görmüş 1454 kişiyle birlikte benzer bir geçmişe sahip olsalar da bu yaşa gelmeden ölen 3 bin 768 kişinin verisi incelendi.
Ardından bilim insanları üç ölçüt üzerinden katılımcıların saÄŸlıklı bir yaÅŸam sürüp sürmediÄŸini saptamaya çalıştı. Sigara kullanımı, düzenli egzersiz yapma ve çeÅŸitlilik içeren bir beslenme biçimine sahip olma durumlarının her birine 0’la 2 arasında puanlar verildi.
Bu alışkanlıklara hayatlarının hangi dönemlerinde (hiçbir zaman, önceden veya ÅŸu anda) sahip olduÄŸuna da bakılırken, bir katılımcının alabileceÄŸi en yüksek puan 6’ydı.
AraÅŸtırmacılar 5-6 puan alanların 100 yaşına ulaÅŸma ihtimalinin, 0-2 puan alanlardan yüzde 61 daha yüksek olduÄŸunu buldu. En yüksek puanları alan gruptaki 851 kiÅŸinin 276’sı 100 yaşını görmüştü.
Çalışmanın bulguları, sağlıklı bir yaşam sürmenin her yaşta faydası olduğunu gösterse de katılımcıların geçmişine dair detaylı bilgi olmaması önemli bir sınır.
Ayrıca 100 yaşına ulaşma ve sağlıklı yaşam arasında bir bağlantı kurulmasına karşın neden sonuç ilişkisinden bahsetmek mümkün değil.
İç hastalıkları uzmanı Dr. Su Hlaing Hnin, Healthline’a yaptığı açıklamada bulgulara temkinli yaklaşılmasını tavsiye ederek şöyle diyor:
“Egzersiz süresi ve yoÄŸunluÄŸu gibi bazı davranışları ölçmek zor.”
Diyetisyen Dan Gallagher, sağlıklı yaşamın bazı yönlerinin kişiden kişiye değişebileceğini fakat belli başlı şeylerin herkese fayda sağlayacağını söylüyor:
“Aktif kalmak, yaÅŸlılıkta saÄŸlıklı kalmak için listenin başında yer alıyor.”
Gallagher bir topluluğun parçası olmanın da en az egzersiz kadar önemli olduğunun altını çiziyor.
Başka uzmanlar da egzersizin yanı sıra sağlıklı beslenmenin önemini vurgulayarak, işlenmiş gıdalardan kaçınılmasını tavsiye ediyor.