Araştırmacılar demans vakalarının yaklaşık yüzde 40’ının önlenebileceği düşünüyor. Belirli yaşam tarzı alışkanlıklarında yapılacak değişiklikler, beyin sağlığını güçlendirerek, hayat kalitesini iyileştirebilir ve demans riskini düşürebilir.
The Conversation’da yayınlanan makaleye göre, demansı önlemek için takip edilmesi gereken 6 adım mevcut. İşte beyin sağlığı için yapılması gerekenler…
İYİ BESLENME
İyi beslenme, beyin sağlığı için önemli olan konulardan biri. Beyin, vücut ağırlığının sadece yüzde 2’sini oluşturmasına rağmen günlük enerji kaynağının yaklaşık ‘sini tüketir. Bu durum, iyi beslenmeyi beyin sağlığının önemli bir unsuru haline getirir.
Ayrıca iyi bir diyet sağlıklı bir kiloyu korumamıza yardımcı olur ve diyabet riskini düşürür. Bunların her ikisi de yüzde 1 daha fazla demans riskiyle ilişkilendiriliyor. Sağlıklı bir diyet, yüzde 2 daha fazla demans riskiyle ilişkilendirilen hipertansiyonu da önleyebiliyor.
Yayınlanan araştırmada, sağlıklı bir beyin için uygulayabileceğiniz en iyi diyetlerden biri Akdeniz diyeti olarak belirtiliyor. Birçok çalışma Akdeniz diyetinin daha iyi beyin fonksiyonu ve daha düşük bunama riski ile bağlantılı olduğunu gösteriyor.
Bu nedenle sağlıklı bir beyin istiyorsanız diyetinize bol miktarda tam tahıl, sebze, meyve (özellikle çilek), kuruyemiş, fasulye ve yağlı balık eklenmesi tavsiye ediliyor. Hamur işi, tatlı, kızarmış yiyecek ve peynir miktarının sınırlanması durumu hatırlatılıyor.
Çoğu kişi için, belirli vitamin ve mineral takviyeleri almak yerine beslenme durumunun iyileştirilmesinin beyin sağlığı için daha iyi olacağı belirtiliyor.
BOL SU İÇMEK
Araştırmalarda bahsedilen konulardan biri de bol sıvı tüketimi. Vücudun büyük kısmı, yaklaşık yüzde 60’ı sudan oluşuyor ve bu nedenle su içmek beyin fonksiyonu ve genel yaşam kalitesini destekliyor. Susuz kalmanın fiziksel ve zihinsel performansı birçok şekilde etkilediği biliniyor. Yeterli su içilmemesi yorgunluk hissini artırabiliyor ve beynin verimliliğini düşürebiliyor. Hafıza, dikkat, konsantrasyon ve tepki süresi de susuzluktan etkilenebiliyor. Yeterli sıvı tüketimi beynin en iyi şekilde çalışmasına yardımcı olur ve beyin fonksiyonlarındaki ani düşüşün önlenmesini sağlar.
ALKOL TÜKETMEMEK
Yapılan araştırmalar, aşırı alkol tüketiminin bunama riskini yüzde 1 oranında artırabileceğini gösteriyor. Alkol sadece beynin çalışmasını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda beynin yapısını da değiştirir. Araştırmalar bunun nöron kaybı (beyin boyunca sinyaller gönderen hücreler), beyaz maddede azalma (beyin bölgeleri arasındaki iletişimi sağlayan sinir lifleri ağları) ve hacim kaybı ile bağlantılı olduğunu ortaya koymuştur. Tüm bu durumlar beynin çalışma durumunu etkiler. Alkolün bazı kanserlerin (ağız, boğaz ve meme kanseri dahil ) yanı sıra felç ve kalp hastalığı riskini de artırdığı hatırlatılıyor.
AKTİF OLMAK
Egzersiz yapmanın beyin için birçok faydası vardır. Beyne giden kan akışını artırır, bu da iyi işlev için faydalıdır, iltihabı azaltır ve hatta beyin aktivitesini ve hacmini artırarak daha verimli hale getirir. Tüm bu değişiklikler uzun vadeli beyin sağlığınız için oldukça faydalıdır ve bilişsel gerilemeye karşı koruma sağladığı düşünülmektedir.
Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite veya haftada en az 75 dakika yüksek yoğunlukta egzersiz yapmayı hedefleyebilirsiniz. Ayrıca araştırmalar sağlıklı bir beyin için günde sadece 7 bin 500 adım atmanın yeterli olduğunu gösteriyor.
SOSYALLEŞMEK
The Conversation’da yer alan bilgilere göre sosyal izolasyon ve yalnızlık, depresyon ve bilişsel gerileme riskinin artmasıyla ilişkili görülüyor. Ancak araştırmalar, iyi sosyal bağlantıların daha yavaş bilişsel gerilemeyle ilişkili olduğunu gösteriyor. Örnek olarak diğer insanlarla yaşamak, haftalık bir topluluk grubuna katılmak veya her hafta aile ve arkadaşları görmek gibi aktivitelerden bahsediliyor. Sosyalleşmenin dikkat ve hafıza konusunda destekleyici özelliği bulunduğu belirtiliyor.
ÖĞRENMEYE DEVAM ETMEK
Öğrenmenin beyin üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu biliniyor ve araştırmalar, hayatları boyunca öğrenmeye devam eden kişilerin bunama riskinin yüzde 7 daha düşük olduğunu gösteriyor. Beyin sağlığı için yapılabilecek en iyi aktiviteler arasında yeni bir dil öğrenmek, yeni bir spor denemek, müzik aleti çalmak ve bulmaca çözmek yer alıyor.
UNUTULMAMASI GEREKENLER
Bu ipuçlarının yanı sıra, bunama riskinizi azaltmanın diğer yolları arasında işitme kaybı yaşıyorsanız işitme cihazı kullanmak, travmatik beyin hasarından kaçınmak ve her gece en az altı ila sekiz saat uyumayı hedeflemek yer alır.
Genç yaşta beyne ne kadar iyi bakılırsa, ileri yaşlarda düzgün çalışmaya devam etmesi o kadar mümkün olabilir.