Bilim Kurulu üyesine göre normalleşmeye yakın iller

SaÄŸlık Bakanlığı’nın koronavirüsle mücadele kapsamında açıkladığı illerin haftalık vaka oranlarına göre 100 bin nüfusta vaka sayısı 10’un altında kalarak ‘düşük riskli’ görülen iller Hakkari, Şırnak, MuÅŸ, Batman ve Diyarbakır oldu. Vaka sayısı 100 bin nüfusta 100’ün üzerinde çıkan 12 il ise ‘yüksek riskli’ olarak haritada yer aldı. Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi Ä°lhan, illerin haftalık güncel verilerini, harita üzerinde inceleyerek, normalleÅŸmeye yakın ve uzak illeri deÄŸerlendirdi. Prof. Dr. Ä°lhan, il il 100 bin nüfustaki vaka sayılarının yer aldığı haritanın, 1 Mart’ta baÅŸlayacak ‘yerinde karar’ için anahtar olacağını söyledi. Ä°lhan, haritaya göre illerin kendi aralarında kategorize olduÄŸunu net olarak gördüklerini belirterek, “Rize, Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun illerimiz 100 binde 200’den fazla. Konya, Aksaray, Osmaniye, Karaman illerimizin 100 binde 100’den fazla olduÄŸunu gözlemliyoruz. Onun dışındaki illerimiz genel olarak aslında 100 binde 100’ün altındalar” dedi.

‘ANKARA, ESKÄ°ÅžEHÄ°R Ä°YÄ° DURUMDA’

Prof. Dr. Ä°lhan, vaka sayası 10’un altındaki düşük riskli 5 ilin yanında normalleÅŸmeye en yakın diÄŸer illeri incelerken, “Ankara, büyükÅŸehir olarak baktığımızda aslında iyi bir durumda, Ankara’daki vatandaÅŸlar kurallara uyuyorlar. EskiÅŸehir iyi durumda, Ä°zmir biraz daha olumsuz durumda; ama aslında Ankara’ya oldukça yakın gibi düşünülebilir. Antalya biraz daha yüksek, bir üst seviyede gibi düşünmek gerekiyor, Mersin beraber ÅŸekilde yüksek. Adana örneÄŸin Ankara’ya yakın bir skalada, Ankara ile benzer bir deÄŸiÅŸim yapılabilir. Hatay, Ankara’ya benzer bir zaman diliminde. DoÄŸuya doÄŸru Adıyaman’da olumsuz bir durum söz konusu, Malatya, Elazığ, Bingöl, MuÅŸ görece daha iyi. Batıda Kütahya EskiÅŸehir’den nüfusu az olmasına raÄŸmen daha olumsuz rakamlara sahip, Balıkesir daha olumsuz rakamlara sahip, Çanakkale daha iyi rakamlara sahip. DoÄŸuda da batıda da yüksek illerimiz de var düşük illerimiz de var. Buna göre hareket edilip kurallara uyulursa biran önce o yüksek illerimiz de kısa zamanda aÅŸağıya doÄŸru gelir” dedi.

‘KAPANMAYA DOÄžRU DA YOL ALMA OLABÄ°LÄ°R’

Prof. Dr. Ä°lhan, yerinde karar döneminin illeri rahatlatmaya yönelik bir yaklaşım olduÄŸuna dikkat çekerek, “Ancak bu yaklaşım mutlaka açılışa doÄŸru gidecek bir yaklaşım deÄŸil. Bu sisteme göre illerimizin eÄŸer vaka sayısı fazlaysa kapanmaya doÄŸru da yol alma söz konusu olabilir. Ya da bugün ‘mavi’ bölgede dediÄŸimiz 100 binde çok daha düşük rakamlara sahip ilimizde vaka sayısı çok artarsa yeni normal ile birlikte çok riskli gruba da girip, yine bir kapanmaya doÄŸru yol alabilir. Haritada iller risk durumuna göre renklendirilebilir. Tam kesinleÅŸince uygulama tarihi, uygulama yaklaşımı bakanlığın sayfasında yayınlanır, ona göre de her ilimiz kendi sınıfını görüp, alınacak önlemleri ve açılmayı deÄŸerlendirir” diye konuÅŸtu.

‘TÃœM Ä°LLERÄ°N MAVÄ°YE DÖNMESÄ° MÃœMKÃœN’

Prof. Dr. Ä°lhan, açılmanın yanlış anlaşılmaması gerektiÄŸini vurgulayarak, “Açılma fiziksel mesafeden, maske takmaktan vazgeçeceÄŸiz anlamına gelmiyor. Bir ilimizde vaka sayısı çok düşük olsa dahi mutlaka kapalı ortamların havalandırılması, kalabalığa girmeme ve açılacak kafe ve restoranların kurallara uyması gereken yaklaşımların benimsenmesi gerekiyor. Okullarımız da açılacak, aşılamada çok ciddi bir seviyeye ulaÅŸtık. Hep beraber kurallara uyarsak tüm Türkiye’de renklerin maviye döndüğünü görmek mümkün olacaktır” diye konuÅŸtu. 

KARADENÄ°Z’DE ARTIÅžIN NEDENÄ°

Prof. Dr. Ä°lhan, Karadeniz’deki vaka artışının nedenine iliÅŸkin, “Nedeni hem o bölgede mutant virüs daha çok olabilir, hem de o bölgede vatandaÅŸlar daha çok bir araya gelebilirler, daha çok maske takmayabilir, kapalı ortamlarda bir araya gelebilirler. Bunları üst üste koyduÄŸumuzda bunların nedeni ikisi de olabilir. Biliyorsunuz mutant virüs PCR pozitiflikten sonra geriye doÄŸru dönük araÅŸtırılıyor, bunun sonuçları bu illerimizdeki filyasyon sonuçları o illerde bulaşın acaba nasıl olduÄŸuna dair yapacağımız tarama sonuçları bunları söyleyecektir, kısa zaman içinde de ortaya çıkar. AÅŸikar olan ÅŸu ki ne olursa olsun vaka sayısı yüksek. Mutant virüs olsa da olmasa da özellikle o bölgede kalabalık ortama girilmemeli, ortam temiz hava ile havalandırılmalı, maske, temizlik kuralına uymalı. Bu illerde diyelim ki 100 binde 200’den 300 civarına yükseldi, Ä°l Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararı ile örneÄŸin o ile giriÅŸ çıkış yasaklanabilir, o ilde vakaların çok olduÄŸu özelikle bazı mahalleler, ilçeler varsa oraya giriÅŸ çıkışın kapatılması söz konusu olabilir. Veya sokaÄŸa çıkma kısıtlamaları örneÄŸin ilin bir bölgesinde kaldırılabilir, bir bölgesinde farklı bir yaklaşım geliÅŸtirilebilir” ifadesini kullandı. 

Ä°l haritasında Ankara’da 100 bin nüfusta görülen vaka sayısı 35.39, Ä°zmir’de 42.67, Ä°stanbul’da 68.23 olarak yer aldı.